HEBEL: Portret Hanki Golde
Hanka Golde była przepiękną, inteligentną kobietą o kruczoczarnych włosach. Trudno znaleźć jej zdjęcie w Internecie; nie ma jednak wątpliwości, że znajomość z nią mocno odcisnęła się na życiu Marka Hłaski.
Czytaj dalej...Kategoria: Publicystyka
HEBEL: Gdyby Andrzej Wajda zekranizował “Następnego do raju”
Urodziłem się w czasach PRL-u, a mówiąc dokładniej – w połowie okresu rządów Edwarda Gierka. Nie pamiętam więc lat 70., wcześniejszych – nie mogę pamiętać; coś niecoś pamiętam z lat.
Czytaj dalej...KRAKOWIAK: Amerykański sen, czyli kultura po amerykańsku
W atmosferze wojny szalejącej na wschodzie Europy i w tle kolejnej strzelaniny, w tych niepewnych czasach warto zwrócić uwagę na to, co dzieje się u “wielkiego brata”, czyli naszego najważniejszego
Czytaj dalej...WÓJTOWICZ: Herbert – ukłon jego cienia
Zbigniew Herbert – jeden z najwybitniejszych europejskich poetów XX stulecia, znakomity eseista, autor dramatów i słuchowisk, niestrudzony podróżnik, dusza towarzystwa, wieczny dowcipniś i kobieciarz. Z drugiej strony zaś samotnik zmagający
Czytaj dalej...SZMAŁZ: W 100. rocznicę urodzin Mirona Białoszewskiego
Sto lat temu, 30 czerwca (niektóre źródła podają datę 30 lipca), w upalną niedzielę 1922 roku, w Warszawie, o godzinie 10:55 w południe, urodził się Miron Białoszewski. Poeta – który
Czytaj dalej...HEBEL: W 53. rocznicę śmierci Marka Hłaski
14 czerwca 1969 roku w Wiesbaden w wieku zaledwie 35 lat zmarł Marek Hłasko. Był jednym z najzdolniejszych polskich pisarzy okresu powojennego – autorem m.in. “Pierwszego kroku w chmurach”, “Pięknych
Czytaj dalej...HEBEL: Wojna prewencyjna – Marszałek Piłsudski przeciw nazizmowi
Na archiwalnym nagraniu Filmoteki Narodowej można zobaczyć, jak bardzo była zrujnowana Warszawa we wrześniu 1939 roku[1]. Widać, w jakim strachu przed zbliżającą się klęską żyje ludność cywilna. Widzimy palącą się
Czytaj dalej...CANIĆ: Panaït Istrati – szukając Kyry Kyraliny
Panaït Istrati rzeczywiście nie uważał siebie za pisarza, a zawód miał raczej nieokreślony, ale właśnie takie zbuntowane, wyzwolone dusze zostawiają nam najlepsze dzieła autobiograficzne. Urodzony w rumuńskiej Braili, nad brzegiem
Czytaj dalej...HEBEL: Bareizm wiecznie żywy
Kto z nas nie oglądał filmów Stanisława Barei? Jak wiemy, to jeden z bardziej znanych reżyserów, który poprzez ośmieszanie absurdów rzeczywistości potrafił pozostawić po sobie trwały ślad w polskim kinie.
Czytaj dalej...JEGLIŃSKI: Wędrujący żubr Podrywacz
“Stada wędrujące przez las sprawiają wrażenie dużo bardziej ostrożnych niż poruszające się po otwartej przestrzeni” – pisze o żubrach Wojciech Sobociński w książce “Czy żubry ziewają?”. Zamknięty w las liter,
Czytaj dalej...HEBEL: Ewa Wencel – aktorka o wielkim potencjale
Już nie pamiętam, w którym z filmów pierwszy raz zobaczyłem Ewę Wencel. Jeżeli się nie mylę, to chyba w miniserialu “Szaleństwa panny Ewy” (1983) w reż. Kazimierza Tarnasa. To bardzo
Czytaj dalej...HEBEL: Hłasko, Wuj Józef i Kameralna
Marek Hłasko był prawdziwym zjawiskiem na literackiej scenie powojennej Polski. Utalentowany, młody, niepokorny. Nic więc dziwnego, że jeszcze za życia stał się przedmiotem niezliczonych anegdot oraz świadkiem powstania swojej wielkiej
Czytaj dalej...HEBEL: Czereśniak i pijak z “Pętli”
W 2018 r. minęła 40. rocznica śmierci Tadeusza Fijewskiego (1911-1978), która przeszła bez większego echa. Banałem jest stwierdzenie, że Fijewski był jednym z naszych najwybitniejszych aktorów. Najbardziej zapadł mi w
Czytaj dalej...HEBEL: Bogusław Linda – aktor wszechstronny
O ile dobrze pamiętam, pierwszy raz zobaczyłem Bogusława Lindę na kinowym ekranie w “Psach”. Byłem wtedy “pięknym dwudziestoletnim” chłopakiem, dla którego Linda stanowił kogoś w rodzaju wzorca w sposobie bycia.
Czytaj dalej...CZUPIŁKA: Słowne pojedynki, psoty i proroctwa, czyli jak bawiono się na salonach w XIX wieku
Dla niektórych bywalców XIX-wiecznych salonów była świadectwem kunsztu i niebywałego talentu poetyckiego. Inni wyśmiewali tego typu występy, nazywając je “szarlatanerią” i “prestidigitatorstwem”. Improwizacja – bo o niej mowa – zawojowała
Czytaj dalej...HEBEL: O niepodległości – z dala od polityki, czyli pomiędzy Piłsudskim a Hłaską
Nie trzeba nikomu przypominać, że Marszałek Józef Piłsudski jest naszym bohaterem narodowym. To wybitny mąż stanu, jaki zdarza się raz na tysiąc lat… Na pewno nie był pozbawiony wad, ale
Czytaj dalej...STOJAK: Numer
Abramkowi Nigdy nie umiałam spojrzeć centralnie na jego rękę, patrzyłam ukradkiem. Nigdy nie zapytałam o numer. Pytanie krążyło w mojej głowie niczym mantra, jednak nie przebrnęło mi przez gardło. Widziałam
Czytaj dalej...JEGLIŃSKI: Suto zastawione stoły u Kochowskiego i Tuwima
Suto zastawione stoły, obżarstwo i ochlejstwo, przaśne poczęstunki i wszystkie inne pokrewne zjawiska mają u nas długą historię. Obrazowe przymiotniki kulinarne przedostały się do ulotek reklamowych i menu na stronach
Czytaj dalej...SZMAŁZ: Miron Białoszewski – outsider z wyboru
Miron Białoszewski urodził się 30 lipca 1922 roku, w niedzielę, w Warszawie, na rogu Leszna i Wroniej. Poeta osobny, prozaik, outsider z wyboru. Człowiek, który miał obrzydzenie do wszelkiej ideologii. Twórca dzieł
Czytaj dalej...HEBEL: Sorokin – postmodernista, artysta i skandalista
Słabo w Polsce znany Władimir Sorokin (ur. 1955) jest jednym z czołowych rosyjskich pisarzy postmodernistycznych, który mieści się w dość szumnie nazywanym nurcie konceptualizmu. Teksty literackie pisze od połowy lat
Czytaj dalej...WÓJTOWICZ: Władysław Broniewski – “Moja pieśń mnie zdradzić nie może”*
Władysław Broniewski kojarzył mi się przede wszystkim, jak zresztą większości czytelników, z poezją recytowaną na rocznicowych akademiach i szkolnych apelach. Przylgnęło do niego określenie “najwybitniejszy polski poeta rewolucyjny”. To nie
Czytaj dalej...HEBEL: Hłasko w anegdocie*
W środkach masowego przekazu najczęściej mamy do czynienia z przekoloryzowanym wizerunkiem Marka Hłaski, na co złożyły się rozpowszechniane “pocztą pantoflową” anegdoty z udziałem pisarza. Nieraz niezweryfikowane lub zniekształcone przez upływ
Czytaj dalej...SZMAŁZ: Niewidoma stoi w oknie…*
29 maja mija 35 lat od śmierci Jadwigi Stańczakowej, wrażliwej poetki, autorki prozy autobiograficznej. Niewidomej przyjaciółki Mirona Białoszewskiego. Na fotografii z lat osiemdziesiątych Jadwiga “patrzy” w dal. W okularach odbijają
Czytaj dalej...BILIŃSKA-STECYSZYN: Papusza – poetka, która nie wiedziała, że jest poetką
Dziwiła się, że to, co sobie wyśpiewywała w lesie czy przy ognisku, te jej romane gila (romskie pieśni) “z Papuszy głowy ułożone” są czymś więcej niż śpiewkami prostej, niewykształconej Cyganki.
Czytaj dalej...SCHMELING: Muzyka – miłość jego największa
Michał Bajor. Któż go nie zna? Wspaniały aktor i piosenkarz – choć miano pieśniarza bardziej według mnie do niego pasuje. Urodził się 13 czerwca 1957 roku w Głuchołazach, w 1980
Czytaj dalej...HEBEL: “Sonata marymoncka” – film na motywach prozy Marka Hłaski
Minęło ponad 30 lat, odkąd Jerzy Ridan zrealizował w wersji kinowej “Sonatę marymoncką” na motywach powieści Marka Hłaski. Pisarza nie było już “na tym świecie”, więc przy ekranizacji utworu autora
Czytaj dalej...
